درامدی بر فقه جنسیت

توضیحات

جنسیت در اصطلاحی جدید در علوم اجتماعی به آن دسته از تفاوت‌های زن و مرد اشاره دارد که دارای خاستگاه اجتماعی و فرهنگی هستند و در تقابل با مفهوم جنس قرار می‌گیرند که به معنای تفاوت‌های زیست شناختی بین مذکر و مؤنث است. صرف نظر از میزان دقت این تفکیک و امکان مناقشه در آن، با توجه به گستردگی ملاحظات جنسیتی در احکام دینی زمینۀ شکل‌گیری شاخه‌ای از فقه به نام فقه جنسیت فراهم شده است. فقه جنسیت در واقع یکی از عرصه‌های فقه مضاف است که امروزه از جهات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و بین‌المللی اهمیت بسیاری پیدا کرده است. به دلیل گستردگی مباحث جنسیتی در احکام اسلامی در کتاب پیش رو عمدتاً بر مباحثی تمرکز شده است که بیشتر در معرض شبهات منتقدان قرار گرفته‌اند و از پاره‌ای مباحث که کمتر مورد مناقشه می‌باشند صرف نظر شده است. برای مثال بحث نفقه یا مهریه به صورت مستقل در این کتاب مطرح نشده است.

محورهای اصلی مورد بحث در این کتاب در دو بخشِ مباحث جنسیتی در خانواده و مباحث جنسیتی در اجتماع تفکیک شده است. مباحث بخش خانواده شامل بحث ازدواج، ولایت بر فرزندان، قوامیت، مدیریت حقوق جنسی همسران، حقوق تولید مثل، حق حضانت و هزینه‌های درمان است و مباحث جنسیتی در اجتماع شامل محورهایی مانند مناسک دینی، ولایت عامه، مرجعیت زنان، اقتصاد، سن بلوغ، قضاوت، دیه و جهاد می‌باشد.